Lerarenopleiding: stage

Stageconcept

In de educatieve masteropleidingen aan de VUB staat de praktijk (30 ECTS) centraal. De stages starten dan ook al vroeg in de opleiding. De stagecontexten worden steeds complexer naarmate de opleiding vordert: van exploratie in het stadslabo en werken met individuele leerlingen in de tutorstage, over vormgeven van een leeromgeving via co-teachingof begeleid lesgeven tot zelfstandig lesgeven en participeren in vakoverschrijdende projecten. Deze graduele opbouw laat toe om de basiscompetenties, essentieel voor het lerarenberoep, geleidelijk te ontwikkelen. Gelijktijdig met de stages worden theoretische kaders aangereikt die gericht ondersteunen in het vormgeven van de praktijk.

De figuur rechts biedt een overzicht van de stage-activiteiten die deze groei ondersteunen.

Stageplaatsen

Studenten kunnen stage lopen in verschillende onderwijsniveaus en onderwijsvormen:

• Secundair onderwijs (ASO, BSO, KSO en/ of TSO)
• Buitengewoon secundair onderwijs
• Secundair na secundair (Se-n-Se-)
• Hoger beroepsonderwijs (hbo)
• Hoger onderwijs en volwassenenonderwijs

Minstens 12u van de stage moet plaatsvinden in de tweede en/ of derde graad van het secundair onderwijs, aangezien het diploma van leraar hiervoor rechtstreeks onderwijsbevoegdheid geeft.

Een deel van de stage kan gelopen worden in een bredere formele educatieve setting. Dergelijke stage kan voor maximum 10 stage-uren gevaloriseerd worden. Tot de mogelijkheden behoren: educatieve organisaties (bijvoorbeeld musea), bedrijven (als training) etc. Stagebegeleider kunnen hierover meer informatie geven. 

Plaats en omvang van de stage

Doorheen de opleiding loopt elke student verschillende soorten stages, binnen verschillende opleidingsonderdelen. Hieronder vind je een overzicht van de opleidingsonderdelen waarbinnen stage gesitueerd is, met aanduiding van de omvang en stagevorm.

In het programma is ruimte voorzien om twee vakdidactieken te volgen. Elke vakdidactiek verleent een vereist bekwaamheidsbewijs voor één of meerdere vakken in het secundair onderwijs. Ga hier na tot welke onderwijsbevoegdheden de vakdidactieken leiden. Studenten lopen evenveel stage voor beide vakdidactieken. 

Stage voor studenten met een LIO-statuut

Masters die minstens 200 uur in het secundair onderwijs, deeltijds kunstonderwijs, buitengewoon secundair onderwijs, basiseducatie of het volwassenenonderwijs tewerkgesteld zijn, komen in aanmerking om de lerarenopleiding te volgen in het apart traject van Leraar-in-Opleiding (LIO). Voor studenten in een LIO-traject telt de lesopdracht op de school van tewerkstelling (LIO-baan) mee als stage.  Studenten met een LIO-statuut die een lesopdracht hebben van minstens 500 leraarsuren op jaarbasis én die

• minstens 150u in de 2de en/ of 3de graad van het secundair onderwijs presteren;

• minimaal 125u opdracht hebben binnen de domeinen van de gekozen vakdidactiek(en),

hoeven geen bijkomende stage te presteren. Voldoet een student met een LIO-statuut niet aan deze voorwaarden, zal hij/ zij extra uren stage opgelegd krijgen. In geval studenten minder dan 200u lesopdracht in een onderwijsvak dat aansluit bij de opgenomen vakdidactiek, kunnen zij stagevermindering aanvragen.

Alle aanvragen voor LIO-statuut en stagevermindering gebeuren via de studietrajectbegeleiders van de opleiding.

Stageadministratie

In onderstaande paragrafen worden de verschillende administratieve stappen van aanmelden tot goedkeuren van stageplaats beknopt beschreven. Studenten raden we aan om zich meer gedetailleerd te informeren over deze stappen via de CANVAS-MILO-community.

1. Intakegesprek

Bij de start van het eerste academiejaar in de lerarenopleiding worden studenten uitgenodigd voor een intake- enkennismakingsgesprek met hun stagebegeleider(s). Het doel van dit gesprek is om zo goed mogelijk het profiel van de student en zijn/ haar voorkeuren met betrekking tot stage in kaart te brengen.

2. Stagematching

Op basis van de stagevoorkeuren kiezen de stagebegeleiders (een) stageplaats(en) voor elke student. Er wordt getracht om meerdere stageactiviteiten op dezelfde school te laten plaatsvinden. Stage op de eigen vroegere school wordt in regel niet toegestaan.

3. Stage-aanvraag

Zodra de stageplaats(en) toegewezen is (zijn), neemt de student contact op met de school om de aanvraag te formaliseren. Afhankelijk van de stageschool gebeurt dat via lerarenstage.be of via mail.

4. Stageovereenkomst

Eens de student goedkeuring kreeg van de stageplaats controleert hij of het stagecontract in orde is:

• hetzij via een raamovereenkomst tussen de VUB en de stage-instelling;
• hetzij via het digitale stagecontract via lerarenstage.be.

Indien er geen geldig stagecontract is, verwittigt de student de stagecoördinator en wordt een raamovereenkomst opgesteld. 

Indien meerdere stages gelopen worden op eenzelfde school, is slechts één stageovereenkomst nodig.

5. Contact met de school

Vervolgens neemt de student contact op met de contactpersoon van de school. Hij/ zij maakt afspraken over de vervolgstappen (kennismaking met de school, kennisname van het schoolreglement, stageplanning, contactgegevens van mentor(en) ...).

6. Stageplanning

Per stageperiode bezorgt de student ten laatste 2 weken voor de eerste stageles een stagerooster aan zijn stagebegeleider(s). Het stagerooster bevat alle concrete inlichtingen over je stage: gegevens stageschool, mentor, klas(sen), loka(a)l(en), data, uren en (les)onderwerpen. Bij het vastleggen van de stage-uren dien je rekening te houden met de timing en spreiding van elke stageperiode (zie verder). 

7. Goedkeuring opstart stage

Studenten kunnen hun stage pas aanvatten nadat volgende stappen doorlopen zijn:

• De stageplaats is goedgekeurd door de stagebegeleider.
• De stage-overeenkomst is ondertekend door alle partijen.
• De stageplanning moet minimaal 2 weken voor de start van de stage ingegeven zijn in de stageplanningstool en goedgekeurd zijn door de stagebegeleider.

Lerarenstage.be

Heel wat scholen kennen hun stageplaatsen toe via het platform Lerarenstage. Ook wij proberen dat zoveel als mogelijk te doen. Lerarenstage kan enkel gebruikt worden door lerarenopleidingen en secundaire scholen (dus niet voor hoger onderwijs, CVO’s etc.). Steeeds meer scholen vragen aan hun (toekomstige) stagiairs om hun stageplaats aan te vragen via het platform (reeds 84%). Op de website is een overzicht van deelnemende scholen en tutorials te vinden. Een stageplaats aanvragen via het platform verloopt volgens verschillende stappen:

Stap 1: Een eerste keer inloggen

Ga naar lerarenstage.be en bekijk dit filmpje. Daarin wordt uitgelegd hoe je best inlogt. Ga vervolgens naar de applicatie van lerarenstage.be en log in.

Stap 2: Je profiel aanmaken

Bekijk dit filmpje. Daarin wordt uitgelegd hoe je een profiel aanmaakt.

Stap 3: Je aanvra(a)g(en) voor stageplaats(en) voorbereiden

Bekijk dit filmpje om te weten te komen hoe je via de applicatie een aanvraag voor stage opmaakt. 

Aan je account zijn standaard vier templates gekoppeld. Afhankelijk van de stage die je aanvraagt kies je het juiste template:

• 1x Tutorstage 2020-2021: Dit template gebruik je in het kader van het opleidingsonderdeel Leren van individuele leerlingen een tutorstage aan te vragen. Als je tutorstage via een ander platform aangevraagd moet worden (vb. Buddy Leuven), via een centraal gecoördineerd project verloopt (vb. tutorlezen) of niet in een secundaire school plaatsvindt, hoef je geen tutorstage aan te vragen via lerarenstage.be.
• 2x Vakkenstage 2020-2021: Dit template gebruik je voor (alle delen van) de stage die je voor Vakdidactiek 1, Vakdidactiek 2 of Professioneel leraarschap opneemt. Voor elke school is een apart template voorzien.
• 1x Werkplekleertaak 2020-2021: Dit template gebruik je in het kader van het opleidingsonderdeel Professioneel leraarschap en werkplekleertaak. Als je deelneemt aan Onderzoekende School?! hoef je geen aparte aanvraag te doen. Vaak kan je ook – na een eenvoudige vraag – terecht op de stageschool waar je je vakkenstage loopt. Een extra aanvraag via lerarenstage wordt dan niet verwacht. Je dient de aanvraag voor werkplekleertaken enkel via lerarenstage.be te doen als de school daar om vraagt of als je niet op de school terecht kan waar je dit academiejaar vakkenstage loopt.

Tutorstages en werkplekleertaken worden vaak buiten lerarenstage.be om geregeld. Deze templates dien je daarom enkel te gebruiken als de stageplaats of de stagebegeleider daar expliciet om vraagt.

Hoe je de templates precies dient in te vullen, wordt in deze wegwijs uitgelegd. Mocht je toch vragen hebben kan je daarvoor terecht bij je stagebegeleider.

Stap 4: Je aanvraag verzenden

Je stagebegeleider controleert je voorbereiding. Bij goedkeuring wordt deze automatisch verstuurd naar je stagescho(o)l(en). Je hoeft in deze fase dus zelf niets meer te doen

Stap 5: Je aanvraag wordt goedgekeurd

Eens je aanvraag door de school is goedgekeurd, krijg je hiervan bericht. Dan kan je rechtstreeks contact opnemen met je mentoren. In geval je stageaanvraag niet wordt goedgekeurd, neem je zo snel mogelijk contact op met je stagebegeleider(s). 
Sommige scholen tekenen bij goedkeuring van de stage meteen het digitale stagecontract. In dat geval zal ook  jij uitgenodigd worden om jouw digitale handtekening te plaatsen.

Stagedocumenten per opleidingsonderdeel

In de ECTS-fiches zijn de doelen en evaluatiemodaliteiten van de stages binnende betreffende opleidingsonderdelen beschreven. Gedetailleerde informatie voor studenten over de stages (aanpak, verwachtingen, inhouden, begeleiding, evaluatie en documenten) en de stage-administratie is terug te vinden op de CANVAS-community.